P-Ln (Lisboa) Biblioteca Nacional de Portugal Iluminado 084

Displaying 1 - 100 of 1893
Source Folio Incipit Feast Occasion Genre Position Cantus ID
P-Ln Iluminado 084 001r Ad te levavi animam meam Deus Dom. 1 Adventus MI In g00489
P-Ln Iluminado 084 001r Vias tuas Domine demonstra mihi et Dom. 1 Adventus MI InV g00489a
P-Ln Iluminado 084 001r Universi qui te exspectant non confundentur Dom. 1 Adventus MI Gr g00490
P-Ln Iluminado 084 001r Vias tuas Domine notas fac mihi Dom. 1 Adventus MI GrV g00490a
P-Ln Iluminado 084 001v Alleluia Ostende nobis Domine misericordiam tuam Dom. 1 Adventus MI Al 507038
P-Ln Iluminado 084 001v Salus aeterna indeficiens mundi vita Lux Dom. 1 Adventus MI Sq ah53001
P-Ln Iluminado 084 002r Ad te Domine levavi animam meam Dom. 1 Adventus MI Of g00493
P-Ln Iluminado 084 002v Dominus dabit benignitatem et terra nostra Dom. 1 Adventus MI Cm g00494
P-Ln Iluminado 084 002v Populus Sion ecce Dominus veniet ad Dom. 2 Adventus MI In g00495
P-Ln Iluminado 084 002v Qui regis Israel intende qui deducis Dom. 2 Adventus MI InV g00495a
P-Ln Iluminado 084 002v Ex Sion species decoris ejus Deus Dom. 2 Adventus MI Gr g00496
P-Ln Iluminado 084 003r Congregate illi sanctos ejus qui ordinaverunt Dom. 2 Adventus MI GrV g00496a
P-Ln Iluminado 084 003r Alleluia Laetatus sum in his quae Dom. 2 Adventus MI Al g00498
P-Ln Iluminado 084 003r Stantes erant pedes nostri in atriis Dom. 2 Adventus MI AlV g00498b
P-Ln Iluminado 084 003v Regnantem sempiterna per saecla susceptura contio Dom. 2 Adventus MI Sq g02290
P-Ln Iluminado 084 004r Deus tu convertens vivificabis nos et Dom. 2 Adventus MI Of g00499
P-Ln Iluminado 084 004r Jerusalem surge et sta in excelso Dom. 2 Adventus MI Cm g00500
P-Ln Iluminado 084 004v Gaudete in Domino semper iterum dico Dom. 3 Adventus MI In g00501
P-Ln Iluminado 084 004v Et pax dei quae exsuperat omnem Dom. 3 Adventus MI InV g00501a
P-Ln Iluminado 084 005r Qui sedes Domine super Cherubim excita Dom. 3 Adventus MI Gr g00502
P-Ln Iluminado 084 005r Qui regis Israel intende qui deducis Dom. 3 Adventus MI GrV g00502a
P-Ln Iluminado 084 005r Alleluia Excita Domine potentiam tuam et Dom. 3 Adventus MI Al g00504
P-Ln Iluminado 084 005r Qui regis sceptra forti dextra solus Dom. 3 Adventus MI Sq g02291
P-Ln Iluminado 084 005v Benedixisti Domine terram tuam avertisti captivitatem Dom. 3 Adventus MI Of g00505
P-Ln Iluminado 084 005v Dicite Pusillanimes confortamini et nolite timere Dom. 3 Adventus MI Cm g00506
P-Ln Iluminado 084 006r Rorate caeli desuper et nubes pluant Fer. 4 Q.T. Adventus MI In 501007
P-Ln Iluminado 084 006r Caeli enarrant gloriam Dei et opera Fer. 4 Q.T. Adventus MI InV 501007a
P-Ln Iluminado 084 006r Tollite portas principes vestras et elevamini Fer. 4 Q.T. Adventus MI Gr g02220
P-Ln Iluminado 084 006r Quis ascendet in montem domini aut Fer. 4 Q.T. Adventus MI GrV g02220a
P-Ln Iluminado 084 006v Prope est Dominus omnibus invocantibus eum Fer. 4 Q.T. Adventus MI Gr g00530
P-Ln Iluminado 084 006v Laudem Domini loquetur os meum et Fer. 4 Q.T. Adventus MI GrV g00530a
P-Ln Iluminado 084 006v Confortamini et jam nolite timere ecce Fer. 4 Q.T. Adventus MI Of g00509
P-Ln Iluminado 084 006v Ecce Virgo concipiet et pariet Filium Fer. 4 Q.T. Adventus MI Cm 503007
P-Ln Iluminado 084 007r Prope es tu Domine et omnes Fer. 6 Q.T. Adventus MI In g00510
P-Ln Iluminado 084 007r Beati immaculati in via qui ambulant Fer. 6 Q.T. Adventus MI InV g01909
P-Ln Iluminado 084 007r Ostende nobis Domine misericordiam tuam et Fer. 6 Q.T. Adventus MI Gr g00511
P-Ln Iluminado 084 007r Benedixisti Domine terram tuam avertisti captivitatem Fer. 6 Q.T. Adventus MI GrV g00511a
P-Ln Iluminado 084 007v Deus tu convertens vivificabis nos et Fer. 6 Q.T. Adventus MI Of g00499
P-Ln Iluminado 084 007v Ecce Dominus veniet et omnes sancti Fer. 6 Q.T. Adventus MI Cm g00513
P-Ln Iluminado 084 007v Veni et ostende nobis faciem tuam Sabbato Q.T. Adventus MI In g00514
P-Ln Iluminado 084 007v Qui regis Israel intende qui deducis Sabbato Q.T. Adventus MI InV g01907
P-Ln Iluminado 084 007v A summo caelo egressio ejus et Sabbato Q.T. Adventus MI Gr g00515
P-Ln Iluminado 084 007v Caeli enarrant gloriam Dei et opera Sabbato Q.T. Adventus MI GrV g00515a
P-Ln Iluminado 084 008r In sole posuit tabernaculum suum et Sabbato Q.T. Adventus MI Gr g00517
P-Ln Iluminado 084 008r A summo caelo egressio ejus et Sabbato Q.T. Adventus MI GrV g00517a
P-Ln Iluminado 084 008v Domine Deus virtutum converte nos et Sabbato Q.T. Adventus Gr g00519
P-Ln Iluminado 084 008v Excita Domine potentiam tuam et veni Sabbato Q.T. Adventus MI GrV g00519a
P-Ln Iluminado 084 008v Excita Domine potentiam tuam et veni Sabbato Q.T. Adventus MI Gr g00521
P-Ln Iluminado 084 008v Qui regis Israel intende qui deducis Sabbato Q.T. Adventus MI GrV g00521a
P-Ln Iluminado 084 009r Benedictus es in firmamento caeli et Sabbato Q.T. Adventus MI Tc g02022
P-Ln Iluminado 084 009r Benedicite omnia opera Domini Domino benedicite Sabbato Q.T. Adventus MI TcV g02022:02
P-Ln Iluminado 084 009v Benedicite Anania Azaria Misael Domino laudate Sabbato Q.T. Adventus MI TcV g02024
P-Ln Iluminado 084 009v Qui regis Israel intende qui deducis Sabbato Q.T. Adventus MI Tc g00524
P-Ln Iluminado 084 009v Qui sedes super Cherubim appare coram Sabbato Q.T. Adventus MI TcV g00524a
P-Ln Iluminado 084 010r Excita Domine potentiam tuam et veni Sabbato Q.T. Adventus MI TcV g00524b
P-Ln Iluminado 084 010r Exsulta satis filia Sion praedica filia Sabbato Q.T. Adventus MI Of g00527
P-Ln Iluminado 084 010r Exsultavit ut gigas ad currendam viam Sabbato Q.T. Adventus MI Cm g00528
P-Ln Iluminado 084 010v Memento nostri Domine in beneplacito populi Dom. 4 Adventus MI In g02156
P-Ln Iluminado 084 010v Confitemini Domino et invocate nomen ejus Dom. 4 Adventus MI InV g01957
P-Ln Iluminado 084 010v Prope est Dominus omnibus invocantibus eum Dom. 4 Adventus MI Gr g00530
P-Ln Iluminado 084 010v Alleluia Veni Domine et noli tardare Dom. 4 Adventus MI Al g00532
P-Ln Iluminado 084 011r Jubilemus omnes una Deo nostro qui Dom. 4 Adventus MI Sq g02296
P-Ln Iluminado 084 011v Confortamini et jam nolite timere ecce Dom. 4 Adventus MI Of g00509
P-Ln Iluminado 084 011v Ecce Virgo concipiet et pariet Filium Dom. 4 Adventus MI Cm 503007
P-Ln Iluminado 084 011v Hodie scietis quia veniet Dominus et Vigilia Nat. Domini MI In g00535
P-Ln Iluminado 084 012r Domini est terra et plenitudo ejus Vigilia Nat. Domini MI InV g00535a
P-Ln Iluminado 084 012r Hodie scietis quia veniet Dominus et Vigilia Nat. Domini MI Gr g00536
P-Ln Iluminado 084 012r Qui regis Israel intende qui deducis Vigilia Nat. Domini MI GrV g00521a
P-Ln Iluminado 084 012v Alleluia Crastina die delebitur iniquitas terrae Vigilia Nat. Domini MI Al g00538
P-Ln Iluminado 084 012v Jubilemus omnes una Deo nostro qui Vigilia Nat. Domini MI Sq g02296
P-Ln Iluminado 084 012v Tollite portas principes vestras et elevamini Vigilia Nat. Domini MI Of g00539
P-Ln Iluminado 084 012v Revelabitur gloriae Domini et videbit omnis Vigilia Nat. Domini MI Cm g00540
P-Ln Iluminado 084 013r Dominus vobiscum Et cum spiritu tuo Nativitas Domini MI W 800121
P-Ln Iluminado 084 013r Initium sancti evangelii secundum Mattheum gloria Nativitas Domini Va a01657
P-Ln Iluminado 084 013r Liber generationis Jesu Christi filii David Nativitas Domini MI L 850122
P-Ln Iluminado 084 014v Dominus dixit ad me Filius meus Nativitas Domini MI In g00541
P-Ln Iluminado 084 014v Quare fremuerunt gentes et populi meditati Nativitas Domini MI InV g00541a
P-Ln Iluminado 084 014v Tecum principium in die virtutis tuae Nativitas Domini MI Gr g00542
P-Ln Iluminado 084 015r Dixit Dominus Domino meo Sede a Nativitas Domini MI GrV g00542a
P-Ln Iluminado 084 015r Alleluia Dominus dixit ad me Filius Nativitas Domini MI Al g00544
P-Ln Iluminado 084 015r Nato canunt omnia Domino pie agmina Nativitas Domini MI Sq ah53024
P-Ln Iluminado 084 016r Laetentur caeli et exsultet terra ante Nativitas Domini MI Of g00545
P-Ln Iluminado 084 016v In splendoribus sanctorum ex utero ante Nativitas Domini MI Cm g00546
P-Ln Iluminado 084 016v Lux fulgebit hodie super nos quia Nativitas Domini MI In g00547
P-Ln Iluminado 084 016v Dominus regnavit decorem indutus est indutus Nativitas Domini MI InV g00578a.1
P-Ln Iluminado 084 016v Benedictus qui venit in nomine Domini Nativitas Domini MI Gr g00548
P-Ln Iluminado 084 016v A Domino factum est et est Nativitas Domini MI GrV g00548a
P-Ln Iluminado 084 017r Alleluia Dominus regnavit decorem induit induit Nativitas Domini MI Al g00550
P-Ln Iluminado 084 017r Sonent regi nato nova cantica cujus Nativitas Domini MI Sq g02300
P-Ln Iluminado 084 018r Deus enim firmavit orbem terrae qui Nativitas Domini MI Of g00551
P-Ln Iluminado 084 018r Exsulta filia Sion lauda filia Jerusalem Nativitas Domini MI Cm g00552
P-Ln Iluminado 084 018r O beata infantia per quam nostri Nativitas Domini MI A P 003994
P-Ln Iluminado 084 018v Puer natus est nobis et filius Nativitas Domini MI In g00553
P-Ln Iluminado 084 018v Cantate Domino canticum novum quia mirabilia Nativitas Domini MI InV g00553a.1
P-Ln Iluminado 084 019r Viderunt omnes fines terrae salutare Dei Nativitas Domini MI Gr g00554
P-Ln Iluminado 084 019r Notum fecit Dominus salutare suum ante Nativitas Domini MI GrV g00554a
P-Ln Iluminado 084 019r Alleluia Dies sanctificatus illuxit nobis venite Nativitas Domini MI Al g00556
P-Ln Iluminado 084 019v Christi hodierna pangimini omnes una caelica Nativitas Domini MI Sq g02301
P-Ln Iluminado 084 020v Tui sunt caeli et tua est Nativitas Domini MI Of g00557
P-Ln Iluminado 084 021r Viderunt omnes fines terrae salutare Dei Nativitas Domini MI Cm g00558
Siglum: 
P-Ln Iluminado 084
Shelfmark: 
Iluminado 084
Category: 
Document type: 
Provenance: 
Date: 
c. 1400 (after 1297)
Type of notation: 
Type of script: 
Material: 
Contents: 

The manuscript consists of Proprium de Tempore (fols. 1–158r), Proprium Sanctorum (fols. 158r–215), Commune Sanctorum (fols. 216–244) and a final section with Kyriale and other chants (fol. 245 to the end).
The Proprium de Tempore starts with the Mass for the first Sunday of Advent and ends with the Mass for the 24th Sunday after the octave of Pentecost. The Proprium Sanctorum starts with the Vigil for Andrew and ends with the Mass for Catherine. Then, there is the Commune Sanctorum whose last Mass is for the Common of one Virgin, followed by a lacuna and the final section.

The style of foliation and the Mass for St Louis connect Iluminado 84 to a French milieu while the absence of custodes restricts the area of provenance to Northern France. The Alleluia verses and the sequences allow a secure identification of the origins of Iluminado 84 in Sens. Specifically, the examination of the sequences demonstrates that Iluminado 84 can be considered as the oldest surviving manuscript transmitting some of the earlier sequences for Sens fully notated.

The manuscript is made of two codicological units written respectively by scribe A (fols. 1-250) and scribe B (fols. 251-267). No interventions of Scribe A can be found on Scribe B’s final supplement, whereas Scribe B made several later changes/additions to Scribe A’s folios. The analysis of the liturgical feasts found in Scribe A and B’s sections confirms two phases in the creation of Iluminado 84.

Scribe A’s section does not contain any feast instituted after the middle of the thirteenth century; here the most ‘modern’ feast is the Reception of Crown of Thorns, instituted in the early 1240s. Scribe B’s section contains the most recent liturgical feasts of Iluminado 84. The section starts with the Corporis Christi (fols. 251r-255r), a feast instituted by Pope Urban IV in 1264 . Iluminado 84 provides also chants for the dominica infra octava and the octave (fols. 255r-258r). Besides, in this section we can read the Mass for St Louis, which is the most recently instituted liturgical feast of Iluminado 84. All these pieces of evidence hint that Scribe A copied from a model dated after 1240s (but not much later than 1264). Scribe B instead copied from a model dated after 1297 (the date of the institution of St Louis’s feast) and the supplement he created was probably supposed to integrate the contents of Iluminado 84 with some recently instituted liturgical feasts and their chants.

Nothing is known about the date and the reason why the manuscript was brought to Lisbon.

Foliation/Pagination: 
There are two foliations: a continuous modern foliation written by pen in Arabic numbers and the original foliation written in red Roman numbers. All the references to Iluminado 84 are given here following the modern foliation. The original foliation is written in French style. This means that, for example, 180 is given as “C.IIII.” where each “I” represents twenty folios, and the value of twenty folios “XX” is written above the “IIII”. The whole is to be read as: 'cent quatre-vingt'. In this way, folio 181 is written as “C.IIII.I”, 191 as “C.IIII.XI” and so on. In this type of foliation there is always the typical indication “XX” just immediately above the “IIII”. The original foliation has many gaps which confirm the loss of some leaves. The gaps in the original foliation shows lacunae between: fols. 50 - 51 (1 folio); 182-183 (1 folio); 188-189 (1 folio), 244-245 (2 folios); 250-251 (5 folios), 258-259 (1 folio); 261-262 (1 folio); 262-263 (1 folio). The original foliation on folios 253 and 254 is respectively '264' and '263'. These two folios contain the sequence 'Lauda Syon'. The examination of the text and music on these folios confirms that they are in the right order and the mistake is in the original numbering. The modern foliation has two folios '246' ('246A' is followed by '246'), their original foliation is respectively '251' and '250'. Mistakes in the original foliation: there are two folios numbered '143'; the foliation is missing on folios: 91, 148, 157, 158, 220. The last folio of Iluminado 84 is numbered '267' as modern foliation and '280' in Roman numbers.
Gathering: 
Catchwords: 8v, 16v, 23v, 31v, 39v, 47v, 55v, 63v, 71v, 77v, 85v, 93v, 101v, 109v, 117v, 123v, 131v, 139v, 147v, 155v, 166v, 174v, 182v (followed by lacuna), 196v, 204v, 212v, 220v, 228v, 236v, 244v (followed by lacuna), 249v.
Page layout: 
Text arranged full page with eight tetragrams per page. Occasionally an exta tetragram is found and in these cases it was added by Scribe B on folios originally written by Scribe A, e.g. 70r/9, 118v/9, 223v/9 etc.
Condition of document: 
It is still in good condition and quite readable in spite of some spots resulting from humidity.
Decoration: 
Red and blue initials with filigree. Rubrics and tetragrams in red. Text and notation in black. The initial 'I' for 'in festivitate beatissime anne' is missing (fol. 258r). Some decorated initials were trimmed and stolen (fols. 135, 210, 218, 251). Unidentified modern stamp on fol. 1r. On fol. 100r there is a sketch of a human face near the library stamp of the Biblioteca Nacional of Lisbon. Three coats of arms are sketched by a modern hand on 125r. Two sketches of Christ's face can be seen at the bottom of fol. 220r. A modern hand outlined a female figure along the border of fol. 237v. The vast majority of I84 is written by Scribe A (fols. 1-250). Scribe B took over on 251 and finished the copy of the manuscript. The main differences between these two scribes can be seen in the decoration of the initials. Usually Scribe A wrote simple pen-work initials while Scribe B preferred inhabited initials and showed much more skill. Scribe A’s initials have the internal space broken up by horizontal lines and the inner sections of the initials are alternatively left empty and painted with a lick of yellow , e.g. fol. 50r. Scribe A’s highest degree of complexity in the decoration consists in filling the inner sections with four-leaf shapes, e.g. 'Angelis' fol. 49v, 'Verbo' fol. 72v, 'Oramus' fol. 101r. Scribe B’s inhabited initials occasionally show the same four-leaf shape but Scribe B’s initials are much more ornamented and complex than A’s, e.g. 'Aperis' fol. 252r, 'Beati' fol. 267r. Probably Scribe B is the author of the female face drawn on the right border of 166r. No interventions of Scribe A can be seen on the folios written by Scribe B. On the contrary, Scribe B made several interventions on Scribe A's folios. Scribe B’s later hand interventions/changes found on Scribe A’s folios usually consist of: tetragram(s) added at the bottom of the page, extra rubrics, or erasures and rewriting of portions of text and music. Scribe B completed I84 after Scribe A had created the original bulk of I84. Scribe B’s final supplement was created trying to maintain a stylistic continuity with the original bulk, as we can observe in the style of foliation, mise en page (8 tetragrams per page) and even in the decoration of the initials (in spite of the fact that Scribe B was much more talented than Scribe A).
Inscriptions: 

Occasionally custodes can be found but they are later additions.

Some later hand inscriptions tell us that the manuscript was in Joigny (near Sens) at the end of the 17th century.

The manuscript was written by two scribes A (fols. 1-250), and B (fols. 251-267).

Later interventions by B can be found on: 70r/9, 74v/9,10, 103r/9, 106v/9, 116r/4, 117r/1,2,9,10, 118v/9, 128v/1,6,8, 139v/2, 143v/9, 145r/9, 148v/9, 152r/2, 156v/1,4, 158r/4,5, 163r/1, 172v/9, 179v/6, 180v/3,8, 189v/1, 191v/7, 194v/9, 198v/1,2,3 6,9, 202r/3, 205r/3, 208r/1, 208v/6, 209v/1,2,3,4, 211v/4,5,9, 213r (bottom tetragram), 223v/9, 230r/1, 245v/9, 246av/9.

Other later hands text interventions can be seen on fols. 1r, 2v, 6r, 6v, 7r, 7v, 10v,12r, 14v,16v, 18v, 21r, 23v, 25v, 28r, 29r, 34v, 40v, 42v, 43v, 45r, 47v, 48r, 49r, 51rv, 55v, 57v, 59r, 60r, 62v, 63v, 64r, 65r, 66v, 70rv, 71r, 74v, 75r, 76r, 77v, 81v, 82r, 87r, 90rv, 93v, 95v, 96v, 97r, 99r, 103r, 105v, 117r, 119r, 122r, 141v, 145v, 146v, 152r, 154r, 158v, 159r, 167r, 183rv, 188v, 196r, 197r, 201r, 225v, 226r, 230v-231r, 234v, 240r, 243r, 244r, 245v, 246v, 247r, 248r, 249rv, 263v.

References: 

Elsa DE LUCA, “A Notated Graduale-Prosarium from Sens in Lisbon”, Revista Portuguesa de Musicologia, nº 4/2 (2017), pp. 227-246

Completed on: 
2016-05-02
Indexed by: 
Description author/s: